FTX’in iflası piyasada domino etkisi yaratma riski barındırırken, kripto para piyasalarında düşüş sürüyor. Bitcoin, 16 bin 700 dolarda seyrederken, son bir ayda geçen yıl bugün 56 bin 900 dolara yakın seyrediyordu. Diğer para (coin) birimlerinde de düşüşlerle piyasalarda zarar artarken, FTX’in CEO’su Sam Bankman-Fried’ın da bir günde kaybettiği servet devasa boyutta. Tarihi bir iflas olduğunu söylenen olayda hangi NBA ve Hollywood yıldızlar sanık sandalyesine oturacak?
FTX’de iflas sürecini yönetmesi için misyona gelen John J. Ray, “tarihte görülmemiş” tanımlaması yaptı.
Ray, 2001 yılında dünyada büyük yankı uyandıran ve skandal olarak nitelenen güç şirketi Enron’da da iflas sürecini yöneten isim olurken, New York Times’ın aktardığına nazaran iflas başvurusu dokümanlarını sunarken şöyle konuştu:
Kariyerim boyunca böylesine tümden çökmüş bir kurumsal idare anlayışı görmedim.
BBC’nin haberine göre, mahkemeye sunulan dokümanlarda kayıtlara geçirilmeyen ve şirketin parasıyla çalışanlara, danışmanlara alındığı görülen evler ortaya çıktı.
Belgelerde alacaklı sayısının 1 milyonun üzerinde olabileceği iddia edilirken, idare ve kontrol sistemlerinin kâfi olmadığı belirtildi.
CEO SBF geçen hafta istifa etmiş ve FTX de iflas açıklamasında bulunmuştu. Şirket müşterilerine geri ödeme yapamazken, hakkında inceleme başlatılmıştı.
New York Times’a konuşan SBF, paraların aktarıldığı belirtilen Alameda Research’ün borçlarının bu kadar yüksek olduğunu bilemediğini açıklamıştı.
Ray usulsüzlüklerin gizlenmesi için özel yazılımlar kullanıldığını açıklarken, varlık kayıtlarının yanlışsız bir halde tutulmadığını ve inançlı olmadığını da söyledi.
Mahkeme dokümanlarında kurumsal kararların kayıt altında olmadığı görüldü.
Ray, Bahamalar’da bulunan eski CEO’nun artık şirketle bir bağlantısı olmadığını ve açıklamalarının gerçeği yansıtmadığını da belirtti.
İngiltere’de düzenleyici kurum FCA, eylül ayında uyarmıştı. FTX için İngiltere’de gerekli müsaadelerin alınmadığını belirten kurum, işlerin karşıt gitmesi halinde müşterilerin paralarını teminatı olmadığını da açıklamıştı. İngiltere Merkez Bankası BoE iflas sonrası iktisada ziyan verecek bir durum olmadığını fakat kripto para ünitelerinde düzenleme gerektiğini belirtti.
Liverpool Üniversitesi Finansal Teknoloji Kısmı öğretim üyesi Doç. Dr. Gavin Brown, bugüne kadar batan kripto para borsalarının yaklaşık yarısının “hiçbir iz bırakmadan yok olduğunu” belirtti.
Aralık 2021’de ABD Kongresi bilgilendirme için SBF’yi çağırmıştı.
Savunmasında kripto para birimlerindeki sorunun 2008 Global Finans Krizi düzeyinde olmayacağı sözünü veren eski CEO, 2008 krizi için ‘Her şey çökene kadar bu sistemde ne kadar risk olduğunu kimse bilmiyordu’ demişti.
Bloomberg Servet Endeksi’ne göre 24 saat içerisinde SBF kişisel servetinin yüzde 94’ünü kaybederek, varlığı 16 milyar dolardan 980 milyon doların altına geriledi.
FTX’in hesaplarından da üç gün içinde 6 milyar dolar çıkış olduğu tahmin ediliyor.
2022’de Celsius ve Voyager üzere birkaç kripto para borsası iflas ederken, Luna ve terraUSD tokenları da buhar olmuştu.
FTX’in çöküşü sonrası kripto dünyasında zincirleme iflas korkusu tedirginliği sürüyor.
Sektörün en büyük borsalarından birinin çöküşü kripto piyasalarında telaşları tetikledi. Kredi platformlarından Genesis, mevcut likiditenin aşıldığını açıklarken, BlockFi de iflas haberleriyle gündeme gelerek, işten çıkarma ve iflas başvurusu planlarını devreye aldı.
Silvergate, Riot Blockchain, Marathon Digital üzere şirketlerin payları son bir haftadır düşüşte.
Wall Street Journal’ın aktardığı haberde, ABD merkezli BlockFi geçen hafta süreçleri kısıtlarken, para çekimlerini de askıya aldı.
Genesis de iflas sonrası “anormal” olarak tanımladığı para çekme taleplerini karşılayarak süreçleri askıya alırken, pazartesi gününe kadar 1 milyar dolarlık acil durum kredisi talep etti.
FTX’in batışı akabinde açılan soruşturmalarda şirket reklamları da dava konusu oldu.
www.instagram.com
FTX reklamlarında oynayan ünlü isimlerin de soruşturmaya dahi olmasıyla sanık listesi ünlüler geçidi üzere oldu.
Amerikan futbolu grubu Tampa Bay Buccaneers’ın yıldız oyun kurucusu Tom Brady, ünlü NBA yıldızları Shaquille O’Neal ve Stephen Curry, tenisçi Naomi Osaka reklam ve tanıtımlarda yer alan isimler olarak dikkat çekti.
NBA’den Golden State Warriors’ın ismi da davada yer alırken, FTX kadroya sponsor olmuş, şirketin logosu Chase Center’da alanda yer almıştı.
Ünlülerin FTX’e prestij kazandırdığını ve hata ortağı olarak görülmeleri gerektiği argüman edilirken,ünlü dizi Seinfeld’ın yaratıcısı Larry David de reklamda kripto aksisi birini oynamıştı.
Liste uzayıp gidiyor.
